Vergi Suç ve Cezaları

//

Av. Mustafa Bulut

Vergi suçları, ceza hukukunda suç olarak nitelendirilen ve suçun işlenmesi halinde hürriyeti bağlayıcı cezayla cezalandırma yoluna gidilen suçlardır. Bu suçlar ise Vergi Usul Kanunu (VSK)’nun 362. maddesinde düzenlenen vergi mahremiyetinin ihlali suçu, 359. maddede belirtilen kaçakçılık suçu ve 363. maddede yer alan mükelleflerin özel işlerini yapma suçundan oluşmaktadır. Söz konusu suçlar bakımından da görevli mahkeme, ceza mahkemesidir. Ceza mahkemelerinin verdiği cezalar bakımından ise istinaf aracılığıyla kanun yoluna başvurabilme olanağı bulunmaktadır.

Youtube Vergi Cezası Nedir

Youtube’da içerik üreten kişilerin söz konusu platform üzerinden elde ettikleri gelirleri Gelir İdaresi’ne bildirmeleri gerekmektedir. İçerik üreticilerinin ilgili platform sayesinde edindikleri geliri bildirmemeleri, VSK’nın 341. maddesi uyarınca vergi ziyaı suçu çerçevesinde değerlendirilmektedir. İlgili hükme göre vergi mükellefi veya sorumlusu olarak nitelendirilen kişi, vergilendirme ile ilişkili ödevlerini zamanında yerine getirmez veya eksik olarak yerine getirirse ve bu sebeple vergi zamanında tahakkuk edilmez veya eksik tahakkuk edilirse vergi ziyaı söz konusu olmaktadır.

İçerik üreticilerinin Youtube üzerinden elde ettikleri geliri beyan etmemesi halinde ziyaa sebep olan vergi miktarının bir katı kadar vergi cezasıyla karşı karşıya kalacaklardır. Ayrıca VSK md. 344 uyarınca vergi ziyaı suçunun beş yıllık süre içerisinde yeniden işlenmesi halinde kesilecek ceza yüzde elli oranında arttırılmaktadır.

Vergi Kaçırma Cezası Nedir

Çeşitli şekillerde ortaya çıkabilen vergi kaçakçılığı suçu, VSK’da düzenlenen suçlardan biridir. VSK md. 359/a-1 ve 359/a-2 uyarınca; hesap ve muhasebe hilesi yaparak, yasa dışı defter ve belgelerde kayıt yaparak, gerçek olmayan veya kayıt dışı kişiler adına sahte hesap açanlar, defter, belge ve kayıtları tahrif edenler veya tahrif edilen bu belgeleri kullananlar, yetkili kişilerin usule uygun bir şekilde defter ve belgelerin istenmesi üzerine söz konusu belge ve defterlerin ibraz edilmemesi ve yanıltıcı belge düzenleme ve kullanma yoluyla vergi kaçıranlar, 18 aydan 5 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılabilmektedirler. Ancak vergi kaçakçılığı suçu; defter ve belgeleri yok etmek, defter sayfalarını yok etmek veya değiştirmek, sahte belge düzenleme ve kullanma yoluyla işlenmekteyse 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası verilebilmektedir.

Naylon Sahte Fatura Cezası Nedir

Faturaya konu olan bir hukuki ilişki veya durumun gerçeği yansıtmaması halinde naylon fatura, yani sahte faturadan söz edilmektedir. Suçun maddi unsurunu oluşturan faturada bazı hususların belirtilmiş olması gerekmektedir. VSK madde 230’a göre faturada, düzenlenme tarihi, faturanın sıra ve seri numarası, düzenleyenin ve müşterinin adı, ticaret unvanı, adresi, vergi dairesi, hesap numarası, fatura konusu malın türü, miktarı, fiyatı ve söz konusu malın teslim edildiği tarihin bulunması gerekmektedir.

VSK md. 359/b ‘ye göre, Vergi Kanunu uyarınca tutulan belgelerin asıl veya kopyalarının tamamını veya bir kısmını sahte olarak düzenleyen ve bunları kullananlar hakkında 3 yıldan sekiz yıla kadar hapis cezasına hükmedilir. Bunun yanında VUK. md. 359/c uyarınca yalnızca Maliye Bakanlığı ile anlaşması olan kişilerin basabileceği belgeleri herhangi bir anlaşma olmaksızın basanlar, 2 yıldan üç yıla kadar cezalandırılır. Son olarak 359/c uyarınca yetkisiz kişiler tarafından basılan belgeleri kullananlar, 3 yıldan 8 yıla kadar cezalandırılmaktadır.

3074 Özel Usulsüzlük Cezası Nedir

Kanun koyucu, VSK’da belirtilen birtakım fiilleri, genel usulsüzlük kıstasından ayırarak özel usulsüzlük olarak değerlendirmiştir. Bu bağlamda özel usulsüzlük hallerinde de daha ağır cezalandırmalara tabi tutmuştur. VUK md. 353 vd. hükümlerine:

  1. Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzlarının verilmemesi ve alınmaması halinde her bir belge özelinde belli bir miktardan aşağı olmamak şartıyla (2022 yılı için 1000 TL) bu belgelere yazılması gereken miktarın %10’u değerinde,
  2. Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesinin verilmemesi ve alınmaması durumunda her bir belge özelinde belli bir tutarda ( 2022 yılı için 1000 TL) özel usulsüzlük cezası kesilir.

Bu noktada değinilmesi gereken bir diğer husus ise, her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamının her bir tespit için (50.000) Türk lirasını, bir takvim yılı içinde ise (500.000) TL’yi geçemeyeceğidir.

Vergi Ziyaı Cezası Nedir?

Vergi ziayı, vergi mükellefinin veya sorumlusunun vergilendirmeye ilişkin ödevlerini süresinde yerine getirmemesi veya eksik bir şekilde yerine getirmesine bağlı olarak verginin eksik tahakkuk ettirilmesi veya zamanında tahakkuk ettirilmemesi sebebiyle vergi kaybıyla sonuçlanan ve VSK madde 341’de düzenlenen bir kabahattir. Söz konusu kabahati işleyen kişi ise, idari para cezası ile cezalandırılır. Önemle belirtmek gerekir ki vergi ziayı, vergi kaybına sebep olan fiillerin hayata geçirilmesi, tahakkuk sürecinden önce olmaktadır ve vergi ziayına sebebiyet verebilecek kişiler de yalnızca vergi mükellefleri veya vergi sorumlularıdır.

VUK md. 341/2 ise vergi ziayı hükmünde olan diğer hallere yer vermiştir. Buna göre vergi sorumlusu veya mükellef, medeni hali ve aile durumu ile ilgili yalan beyanda bulunarak verginin eksik tahakkuk ettirilmesine veya haksız bir şekilde geri verilmesine neden olursa vergi ziayı kabahatini işlemiş olur. Son olarak ilgili hükmün üçüncü fıkrası uyarınca, ilk iki fıkradaki hallerde verginin sonradan tahakkuk ettirilmesi veya tamamlanması, cezaya konu fiilin sonuçsuz kalmasına sebebiyet vermez.

Vergi Cezalarında İndirim Mümkün müdür?

VSK md. 376 uyarınca sayılan şartları yerine getiren kişiler özelinde vergi cezalarında indirim mümkündür. Bu bağlamda söz konusu indirim, uygulandığı vergi cezası oranında bir sona erme sebebi olarak değerlendirilmektedir. İlgili hükme göre, mükellef veya vergi sorumlusu, ikmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden başlamak üzere otuz gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya 6183 sayılı Kanunda belirtilen türden teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısı; uzlaşma halinde, uzlaşılan vergiyi veya vergi farkını ve vergi cezalarının %75’ini, ilgili kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan ödeme süreleri içinde öderse üzerinde uzlaşılan cezanın %25’i,(1) indirilir. Ancak vergi sorumlusu veya mükellef, ödeyeceğini beyan ettiği vergi cezasını yukarıda belirtilen zaman dilimi içerisinde ödemez veya dava açma yoluna başvurursa vergi cezalarında uygulanan bu indirimden yararlanamaz.

Vergi Mahkemesinde Dava Açılması Tahsilatı Durdurur mu?

Vergi mahkemeleri özelinde dava açılması ve bu kapsamda tahsilatın durdurulup durdurulmayacağı hususu, İdari Yargılama Usulü Kanunu’nda düzenlenmiştir. İlgili kanunun 27/4 maddesi uyarınca kişi, vergi mahkemesinde vergi uyuşmazlığı kapsamında bir dava açmış ise, tarh edilen vergi, resim, harç ve bu gibi mali yükümlülüklerin yanında bunlara ilişkin zam ve cezaların tahsil işlemi de durmaktadır. Yani ilgili kişinin mahkemeden ek bir talepte bulunmasına gerek kalmadan tahsil işlemlerinin kendiliğinden durması mümkün hale getirilmiştir.

Yorum yapın